Publikacje

Jointly hosted by the Austro-French Centre for Rapprochement in Europe, Euro Créative and the Genshagen Foundation, the Weimar Plus Online Discussion “What Should the European Political Community Seek to Achieve?” provided insights from an Austrian, French, German and Polish perspective.

Od wyborów w 2021 r. i 2022 r. współpraca francusko-niemiecka wielokrotnie wystawiana była na próbę. Jednakże nawet teraz, w czasie wielkich przemian, można wskazać trzy obszary polityki jako potencjalne części składowe francusko-niemieckiej koncepcji, dotyczącej przyszłości Europy: kwestia rozszerzenia UE, reforma i pogłębienie integracji europejskiej, jak też wzmocnienie roli UE jako podmiotu geopolitycznego. Aby osiągnąć postępy w tych obszarach, Berlin i Paryż muszą dążyć do odzyskania utraconego zaufania europejskich partnerów.

W latach 2020-2022 Fundacja Genshagen wypracowała temat przewodni, w ramach którego badano różne poziomy sąsiedztwa w kontekście europejskim. Skupiono się na pytaniu, jak można wzmocnić sąsiedztwo jako kompetencję w Europie, mając na uwadze sąsiedzkie relacje między jednostkami, społecznościami lub państwami, a także rozwój stabilnej spójności wewnątrz społeczeństw oraz między nimi.

Od początku wojny w Ukrainie stosunki francusko-niemieckie wystawiane są na próbę. Już przed wojną Berlin i Paryż miały problemy z podejmowaniem wspólnych działań, a „punkt zwrotny” w niemieckiej polityce jeszcze bardziej to utrudnia. Podczas gdy Francja stosunkowo dobrze przygotowana jest na nowe wyzwania geopolityczne, Niemcy całkowicie muszą zmienić swoje priorytety. Prowadzi to do tarć we współpracy dwustronnej, ale także w obrębie UE. Nie ma widoków na poprawę; w Brukseli „francusko-niemiecki silnik” postrzegany jest jako model przestarzały.

W Trójkącie Weimarskim poglądy na temat przyszłego kształtu UE są bardzo rozbieżne. Polski rząd odrzuca dalszy rozwój w kierunku ponadnarodowo-federalistycznej Europy – do czego dążą Francja i Niemcy – oraz konwencję konstytucyjną, która mogłaby utorować drogę do tego celu. Jedynie w zakresie polityki rozszerzenia UE można dostrzec zbliżenie. Partie opozycyjne nie podzielają jednak linii rządu. Przyszły kurs Polski w polityce europejskiej będzie więc w dużej mierze zależał od wyniku wyborów jesienią 2023 roku.

Emmanuel Macron ze swoim proeuropejskim programem został ponownie wybrany na prezydenta. Jednak z powodu braku bezwzględnej większości we francuskim Zgromadzeniu Narodowym i w obliczu silnej eurosceptycznej opozycji prezydentowi będzie teraz trudniej uprawiać politykę europejską niż podczas pierwszej kadencji. Pod rządami Macrona Francja będzie kontynuować swoje zaangażowanie na tym obszarze, czy to w zakresie ożywienia gospodarczego, obrony czy wsparcia dla Ukrainy. Niekoniecznie jednak towarzyszyć temu będzie wezwanie do reformy traktatów UE. Niemiecki rząd musi mieć świadomość, że podczas drugiej kadencji Macron będzie miał mocniej związane ręce w sprawach polityki unijnej, nawet jeśli w wyniku wojny w Ukrainie Europa zyskała jeszcze bardziej na znaczeniu.

Przejmując władzę w grudniu 2021 r., koalicja „sygnalizacji świetlnej” wyznaczyła nowe akcenty w polityce europejskiej. Rząd federalny zdecydowanie opowiada się za ponadnarodowym rozwojem UE, dystansując się od tendencji z czasów Merkel, kiedy preferowano rozwiązania międzyrządowe. Ponadto ma ambicję aktywniej włączyć się w debaty na temat przyszłego rozwoju UE – zarówno w zakresie pogłębiania instytucji i obszarów polityki, jak i rozszerzenia geograficznego.

The conference report “Art and Culture make a Difference. On the Role of Arts and Cultural Education in Rural Areas” summarises the results of the European online conference held in November 2021. The conference brought together researchers from the German Federal Ministry of Education and Research’s (BMBF) funding line “Arts and Cultural Education in Rural Areas” with participants from relevant areas of research and practice to discuss the role of arts and cultural education in rural areas and future prospects across borders.

Der deutsch-französische Literaturpreis wurde von der Stiftung Genshagen (Berlin-Brandenburg) und der Villa Gillet (Lyon) ins Leben gerufen. Seit 2010 wird diese Auszeichnung jährlich mit Unterstützung der Beauftragten der Bundesregierung für Kultur und Medien (BKM) und des französischen Ministère de la Culture verliehen. Je eine Autorin oder ein Autor aus dem deutschen und französischen Sprachraum erhalten den mit 10.000 Euro dotierten Franz-Hessel-Preis.

„Jetzt die Zukunft des Euro vorbereiten!“

„Migration und Zusammenhalt in Europa: Herausforderung, nicht Widerspruch“

„Soziale Dimension Europäischer Politik:
Ein neues Feld deutsch-französischer Verantwortung“

Publikacja zawiera analizy, propozycje i praktyczne przykłady z Francji, Polski, Słowenii, Portugalii i Niemiec, omawiane w ramach cyklu dyskusji prowadzonych w jesieni 2021 roku przez Fundację Genshagen.

W publikacji przedstawiono wyniki badania sondażowego przeprowadzonego w ramach współpracy Fundacji Genshagen, Instytutu Spraw Publicznych (ISP) w Warszawie oraz Fundacji Konrada Adenauera (KAS) w Polsce i Francji. Jego celem była analiza podejścia ludności w Niemczech, Polsce i Francji do Trójkąta Weimarskiego, a także jego znaczenia w Unii Europejskiej (UE).

Five voices from Benin, France, the United Kingdom, Germany, and Belgium provide insights from different perspectives on the debate about how to deal with collection items from colonial contexts in their respective countries. The online publication was created as part of the event series “Academy under Trees”.

Magazyn internetowy „Dwutygodnik”, Instytut Goethego w Warszawie oraz Fundacja Genshagen zaprosili w 2021 roku do lektury tekstów autorek i autorów z Polski i z Niemiec, którzy pisali o ekologii, kryzysie klimatycznym i relacjach między człowiekiem a przyrodą. Szukali nowych form narracyjnych i języków, by uwrażliwić ludzi na potrzeby przyrody.

Trójkąt Weimarski stracił swoją pierwotną rację bytu wraz z przystąpieniem Polski do UE, a następnie nie zdołano wyznaczyć dla niego nowych jasnych celów. Obecnie Trójkąt cierpi także z powodu silnych wewnętrznych konfliktów interesów i wartości. Należy je pilnie przezwyciężyć i określić nowe, aktualne cele dla Trójkąta. Tylko wtedy Francja, Polska i Niemcy będą mogły wspólnie przejąć konstruktywną rolę lidera w UE i odpowiedzialność za Europę w przyszłości.

Współpraca na płaszczyźnie kultury i społeczeństwa obywatelskiego uzupełniała w ostatnich latach więzi polityczne między Niemcami, Francją i Polską – nie zmieniając ich jednak zasadniczo. Kontakty kulturalne w ramach Trójkąta Weimarskiego nie są wykorzystywane zgodnie z możliwościami, jakie mogłyby dawać. Dzieje się tak pomimo faktu, że to właśnie to forum mogłoby przyczynić się do powstania wspólnej świadomości w zakresie historii tych trzech krajów i ich roli w integracji europejskiej. Aby to osiągnąć, należałoby skonsolidować stałe formy współpracy kulturalnej, ukierunkowane na młodzież i podmioty lokalne, a także sprzyjać mobilności między trzema państwami.